Samenwerking het Kadaster en Stichting Platform BIM Legal voor 3D-kadaster

24 september 2024

Apeldoorn | Het Kadaster en Stichting Platform BIM Legal hebben een samenwerkingsovereenkomst gesloten om de ontwikkeling van een 3D-kadaster te bevorderen. In oktober 2022 is vastgesteld dat geautomatiseerde inschrijving van documenten op basis van BIM Legal in een driedimensionaal kadaster mogelijk is. Sindsdien hebben de partijen, samen met diverse stakeholders, onderzocht welke rol iedereen kan hebben bij de realisatie van dit 3D-kadaster. Met de samenwerkingsovereenkomst is nu vastgelegd welke acties de betrokken partijen ondernemen om deze innovatieve ontwikkeling te realiseren, zodat de gehele vastgoedketen hierop kan aansluiten. Grondleggers van BIM Legal zijn BPD Gebiedsontwikkeling, Dura Vermeer, Hermans & Schuttevaer Notarissen en Westport Notarissen.

BIM Legal is een afsprakenstelsel dat juridische en notariële informatie toevoegt aan het bestaande Bouwwerk Informatie Model (BIM). Het gebruik van BIM Legal maakt het mogelijk om 3D-visualisaties te combineren met schriftelijke teksten, wat leidt tot snelle duidelijkheid over de rechtszekerheid.

Ing. Rob Agelink (Directeur Data, Governance & Vernieuwing) heeft namens het Kadaster de overeenkomst getekend. Hij legt uit: “In ons meerjarenbeleidsplan 2024 – 2028 staat dat wij appartementen in 3D willen inschrijven en weergeven. Om dit te realiseren, zijn de ontwikkeling van BIM Legal en de samenwerking met de vastgoedketen van cruciaal belang. Om 3D-inschrijvingen mogelijk te maken, is het Kadaster momenteel druk bezig met het opzetten van de IT-infrastructuur.” Drs. Ing. Erik Nieuwenburg MM van Stichting Platform BIM Legal voegt daaraan toe: “De inrichting bij het Kadaster is essentieel, maar zonder duidelijke afspraken over het gebruik van BIM Legal en de steun van ketenpartners zal een 3D-kadaster niet functioneren. De beweging die we inzetten, moet de sector helpen te versnellen en verbeteren. Het is daarom goed dat in de samenwerkingsovereenkomst helder is vastgelegd wie waarvoor verantwoordelijk is. Zo zal de Stichting Platform BIM Legal een belangrijke rol hebben in de verbinding tussen het Digitaal Stelsel Gebouwde Omgeving (DSGO) en de rechtszekerheidswereld. Ze is ervan overtuigd dat ze hiermee alle stakeholders, zoals KNB, NEPROM, Bouwend Nederland, AEDES, VNG, digiGO en natuurlijk ook het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening aan kan laten sluiten op deze ontwikkeling.”

Voor de realisatie van een 3D-kadaster zijn wetswijzigingen noodzakelijk, zodat rechten, plichten en regelingen conform het BIM Legal-formaat in een 3D-omgeving kunnen worden vastgelegd. Mr. Ruben Roes (hoofdbewaarder bij het Kadaster) geeft aan: “Het Kadaster zoekt al geruime tijd naar een standaard voor de 3D-transformatie van rechtszekerheid. Met het afsprakenstelsel van BIM Legal, de input vanuit de sector en de onderzoeken van de TU Delft wordt steeds duidelijker aan welke eisen BIM Legal-bestanden moeten voldoen om in de openbare registers ingeschreven te worden. In samenwerking met de Stichting Platform BIM Legal werken  we toe naar de benodigde wetswijzigingen. Deze samenwerkingsovereenkomst vormt de solide basis voor het realiseren van die wetswijzigingen.”

Meer informatie over BIM Legal vind je hier.

Achterliggende informatie BIM Legal

Het Kadaster en Stichting Platform BIM Legal werken sinds 2022 samen aan de online 3D visualisatie van juridische informatie bij onroerend goed. Het doel is dat iedereen die dat wil in één oogopslag kan zien welke juridische afspraken van toepassing zijn op percelen en hun bebouwing. Zo wordt het bijvoorbeeld mogelijk voor huizenkopers om snel en eenvoudig driedimensionaal inzicht te krijgen in een recht van overpad of een erfafscheiding. Deze driedimensionale informatie is bij uitstek herbruikbaar voor inschrijving in de kadastrale registratie.

De samenwerking startte in navolging op de succesvolle pilot met BIM Legal voor nieuwbouwprojecten van gebiedsontwikkelaar BPD | Bouwfonds Gebiedsontwikkeling. Samen met notariskantoren Hermans & Schuttevaer Notarissen en Westport Notarissen werden kopers van nieuwbouwwoningen in 2021 eenvoudiger en klantvriendelijker geïnformeerd over de juridische afspraken van hun woning en perceel. Softwareleverancier IRP werkte mee aan de technische realisatie. De initiatiefnemers werden voor BIM Legal destijds bekroond met de Gouden Zandloper-prijs voor juridische innovatie.

Door de samenwerking met het Kadaster kan in de praktijk onderzocht worden hoe met een landelijk en uniform stelsel van afspraken de juridische afspraken van woning en perceel geautomatiseerd in 3D ingeschreven kunnen worden in de kadastrale registratie. In stedelijke gebieden neemt het aantal complexe eigendomssituaties (met meerdere eigenaren en gestapelde eigendomsrechten) toe. Akten en tekeningen worden hierdoor steeds ingewikkelder. Het gaat voornamelijk om gebouwen met een bijzondere architectuur en/of een uitgebreide stapeling van rechten. Door middel van een 3D inschrijving, met daaraan gekoppeld de juridische eigenschappen, geeft een 3D visualisatie in één oogopslag duidelijkheid over de rechtszekerheidssituatie.

Bekijk hier een demofilmpje van Bim Legal.

Over Stichting Platform BIM Legal

Stichting Platform BIM Legal zet zich in voor transparante en uniforme juridische informatie over onroerend goed, die voor iedereen toegankelijk is. Dit wordt gerealiseerd door een stelsel van afspraken te ontwikkelen waarmee alle marktpartijen in Nederland 3D juridische informatie aan elkaar kunnen aanbieden en opvragen. De stichting wordt geleid door een bestuur bestaande uit uiteenlopende partners in de vastgoedketen. Deze partijen zijn BPD Gebiedsontwikkeling, Dura Vermeer, Hermans & Schuttevaer Notarissen en Westport Notarissen.

De stichting heeft het voornemen een raad van advies in te stellen om met relevante partijen te kunnen klankborden over een voor iedereen werkbaar landelijk stelsel van afspraken voor 3D juridische informatie.

Over het Kadaster

Het Kadaster registreert en verstrekt gegevens over de ligging van vastgoed en ruimte in Nederland en de rechten die daarbij horen zoals eigendom en hypotheek. Deze gegevens verstrekken we elk jaar in meer dan 24 miljoen digitale producten. Onze wettelijke taak zorgt voor rechtszekerheid: wat is van wie, waar lopen de grenzen? De kaarten die we maken – ook in 3D – geven zicht op elke omgeving.

Met onze gegevens en kennis bieden we houvast bij het maken van keuzes. Of het nou gaat om de juiste ligging van perceelgrenzen, de beste route voor een nieuwe snelweg, actuele ontwikkelingen op de woningmarkt of het in beeld brengen van leegstand. Internationaal helpen we landen om registraties op te zetten; een goede landregistratie is immers een voorwaarde voor economische groei. Het Kadaster is een zelfstandig bestuursorgaan zonder winstoogmerk.