Als een naaste is overleden, zijn er veel dingen die geregeld moeten worden. Allereerst de uitvaart, maar ook de “zakelijke” afwikkeling van de erfenis. Wij geven hieronder een overzicht van de belangrijkste zaken waar je als nabestaande aan moet denken bij de afwikkeling van een erfenis.
Testament
Belangrijk is om eerst na te gaan of de overledene een testament heeft gemaakt. Dit kun je zelf schriftelijk opvragen bij het Centraal Testamentenregister, maar als je naar de notaris gaat voor een verklaring van erfrecht (zie hierna) dan kan de notaris dit ook voor jou nagaan. In het Centraal Testamentregister is terug te vinden of de overledene een testament heeft gemaakt en zo ja, wanneer en bij welke notaris. Met deze informatie kun je een kopie van het testament (laten) opvragen bij de betreffende notaris.
Mocht je al in het bezit zijn van het testament, dan kan via het Centraal Testamentenregister gecontroleerd worden of dit het meest recente testament van de overledene is.
Erfgenamen
Uit het testament blijkt wie de overledene tot erfgenamen heeft benoemd. Is er geen testament, dan volgt uit de wet wie de erfgenamen zijn. Dit zijn in eerste instantie de echtgenoot en/of de kinderen. Had de overledene geen echtgenoot en kinderen, dan zijn de ouders, broers en zussen de erfgenamen. Zijn die er ook niet, dan volgen verdere familieleden.
Executeur
Ook kan de overledene in het testament een executeur hebben aangewezen. In dat geval is de executeur verantwoordelijk voor de afwikkeling van de erfenis. Is er geen executeur benoemd? Dan zijn de erfgenamen samen verantwoordelijk voor de afwikkeling. Zijn er veel erfgenamen, dan kan het praktisch zijn om één of twee van de erfgenamen volmacht te geven om de erfenis af te wikkelen.
“Met een verklaring van erfrecht kun je aantonen dat je erfgenaam bent of bijvoorbeeld gemachtigd bent de erfenis af te wikkelen”
Verklaring van erfrecht
Ben je executeur of erfgenaam? Informeer dan bij de bank(en), verzekeringsmaatschappijen en/of andere instanties of zij een verklaring van erfrecht nodig hebben. Een verklaring van erfrecht wordt opgesteld door een notaris en met de verklaring van erfrecht kun je aantonen dat je erfgenaam bent of bijvoorbeeld gemachtigd bent de erfenis af te wikkelen. Had de overledene een koophuis, dan is een verklaring van erfrecht (ook) nodig om het huis in het kadaster op de juiste naam te zetten.
Voordat de notaris de verklaring van erfrecht kan opstellen, zullen alle erfgenamen zich moeten uitspreken over het wel of niet aanvaarden van de erfenis. Een erfgenaam heeft drie keuzes: zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen. Het verschil tussen deze keuzes kun je hier teruglezen.
Belastingaangiften
Een overlijden wordt automatisch doorgegeven aan de Belastingdienst. Na het overlijden zullen er (in ieder geval) nog twee aangiften gedaan moeten worden: aangifte inkomstenbelasting en aangifte erfbelasting. Ook dit valt onder de afwikkeling van de erfenis en is dus een taak van de executeur of erfgenamen.
“Iemand die een erfenis ontvangt, moet erfbelasting betalen als het bedrag van de erfenis hoger is dan de voor hem/haar geldende vrijstelling.”
Aangifte inkomstenbelasting
De aangifte inkomstenbelasting is een jaarlijks terugkerende aangifte. Ook over het jaar van overlijden moet nog een laatste aangifte inkomstenbelasting worden ingediend. De Belastingdienst stuurt binnen een aantal maanden na het overlijden het hiervoor benodigde aangiftebiljet (het zogenoemde F-biljet).
Aangifte erfbelasting
Iemand die een erfenis ontvangt, moet erfbelasting betalen als het bedrag van de erfenis hoger is dan de voor hem/haar geldende vrijstelling. Over de tarieven en vrijstellingen voor de erfbelasting kun je meer lezen in onze blog Schenken of erven in 2019? Lees de vrijstellingen en belastingtarieven.
Belangrijk is dat de aangifte erfbelasting binnen acht maanden na het overlijden moet worden ingediend. Is het niet mogelijk de aangifte binnen deze termijn in te dienen, dan kun je uitstel aanvragen bij de Belastingdienst. Vraag dit uitstel wel op tijd aan, dat wil zeggen: binnen de hiervoor genoemde termijn van acht maanden.
Vragen?
Heb je een verklaring van erfrecht nodig, vragen over de belastingaangiften na overlijden of andere vragen over de afwikkeling van een erfenis? Neem dan gerust contact met ons op.
